Suplementy diety

Suplementy diety to środki spożywcze, których celem jest uzupełnienie normalnej diety. Są one skoncentrowanym źródłem witamin, minerałów lub innych substancji wykazujących efekt odżywczy lub inny fizjologiczny. Występują w formach umożliwiających dawkowanie, takich jak kapsułki, tabletki, drażetki, proszki czy płyny.
W Polsce i Unii Europejskiej suplementy diety traktowane są jako żywność, a nie leki. Podlegają prawu żywnościowemu, głównie ustawie o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Nadzór nad nimi sprawuje Główny Inspektorat Sanitarny (GIS).

Producent lub dystrybutor ma obowiązek powiadomić GIS o wprowadzeniu suplementu na rynek, ale nie jest to równoznaczne z potwierdzeniem jego skuteczności czy bezpieczeństwa przez urząd. GIS weryfikuje głównie skład i oznakowanie pod kątem zgodności z przepisami. Nie przechodzą one tak rygorystycznych badań klinicznych jak leki, które muszą udowodnić swoją skuteczność i bezpieczeństwo w leczeniu konkretnych chorób.

Cel stosowania

Podstawowym celem jest uzupełnienie diety w składniki, których może brakować w codziennym pożywieniu z różnych powodów (np. dieta eliminacyjna, zwiększone zapotrzebowanie).Mogą być stosowane w celu wsparcia ogólnego stanu zdrowia, poprawy odporności, kondycji fizycznej czy psychicznej.Ważne: suplementy diety nie mogą zastępować zróżnicowanej i zbilansowanej diety oraz zdrowego trybu życia. Są jedynie jej uzupełnieniem.

Składniki

Najczęściej zawierają witaminy (np. D, C, B complex), minerały (np. magnez, żelazo, cynk, wapń), aminokwasy, niezbędne kwasy tłuszczowe (np. omega-3), błonnik pokarmowy, probiotyki i prebiotyki, ekstrakty roślinne i ziołowe oraz inne substancje o działaniu fizjologicznym (np. koenzym Q10, kreatyna, l-karnityna).

Potencjalne korzyści

Mogą pomóc w wyrównaniu niedoborów pokarmowych potwierdzonych badaniami (np. niedobór witaminy D, żelaza).Wspierają organizm w okresach zwiększonego zapotrzebowania (np. kwas foliowy w ciąży, witamina D u niemowląt).Niektóre substancje mogą wspomagać wydolność fizyczną (np. kreatyna u sportowców) lub funkcje poznawcze.

Ryzyko i środki ostrożności

Przedawkowanie: niektóre witaminy (zwłaszcza rozpuszczalne w tłuszczach: A, D, E, K) i minerały mogą być szkodliwe w nadmiarze.Interakcje: suplementy mogą wchodzić w interakcje z lekami, osłabiając lub nasilając ich działanie (np. dziurawiec, witamina K, grejpfrut).

Istnieje ryzyko, że produkt może zawierać niedeklarowane, potencjalnie szkodliwe substancje (np. sterydy anaboliczne w odżywkach dla sportowców, metale ciężkie).Maskowanie chorób: samoleczenie suplementami może opóźniać postawienie właściwej diagnozy i rozpoczęcie odpowiedniego leczenia.

Decyzja o suplementacji powinna być podejmowana świadomie, najlepiej po konsultacji z lekarzem lub dietetykiem klinicznym, zwłaszcza w przypadku:stwierdzonych niedoborów pokarmowych,ciąży i karmienia piersią,stosowania diet eliminacyjnych (np. wegańskiej, wegetariańskiej),niektórych chorób przewlekłych (np. zaburzeń wchłaniania),podeszłego wieku,intensywnego wysiłku fizycznego.

Wybór i stosowanie

Zawsze czytaj etykiety: sprawdzaj skład, dawkowanie, ostrzeżenia.Wybieraj produkty sprawdzonych producentów, najlepiej z apteki.Bądź sceptyczny wobec reklam obiecujących cudowne efekty.Informuj lekarza o wszystkich przyjmowanych suplementach, szczególnie przed planowanymi zabiegami lub rozpoczęciem nowej terapii lekowej.Nie przekraczaj zalecanej dziennej porcji do spożycia.

Podsumowując, suplementy diety mogą być użytecznym narzędziem do uzupełniania diety w określonych sytuacjach, jednak ich stosowanie powinno być przemyślane i najlepiej skonsultowane ze specjalistą. Nie są one lekami i nie leczą chorób, a ich podstawą zawsze powinna być zróżnicowana dieta i zdrowy styl życia.

Wakacje Zioła Witamin Warzywa Owoce Czosnek Ruch i regularna aktywność fizyczna Rumianek Obniżenie ciśnienie Aloes Mięta  Szałwia  lekarska Koper włoski Czystek Piołun Miód Suplementy diety Zdrowe odżywianie Woda i jej rola w organiźmie Zbieranie i suszenie pokrzywy Witamina D  Witamna C Witamina A Witamina K Witamina B Witamina E Minerały Znaczenie potasu w organiźmie człowieka Gotowanie w plastikowych woreczkach ryżu i kaszy Diety Mleczko pszczele a bezplodnosc Alergie Mleczko pszczele Apiterapia