Co to jest aloes?

Aloes to rodzaj sukulentów pochodzących z Afryki, ale obecnie uprawianych na całym świecie w ciepłym klimacie. Najbardziej znanym i wykorzystywanym w medycynie i kosmetyce gatunkiem jest Aloe barbadensis Miller.
Roślina ta charakteryzuje się grubymi, mięsistymi liśćmi wypełnionymi przezroczystym żelem oraz żółtawym, gorzkim sokiem (lateksem aloesowym) znajdującym się tuż pod skórką liścia.
Składniki aktywne aloesu:
Bogactwo właściwości aloesu wynika z jego złożonego składu, który obejmuje ponad 75 potencjalnie aktywnych składników, w tym:
Witaminy: A (beta-karoten), C, E (antyoksydanty), B1, B2, B3 (niacyna), B6, B12, kwas foliowy, cholina.Minerały: Wapń, chrom, miedź, selen, magnez, mangan, potas, sód, cynk.Enzymy: Bradykinaza (pomaga zmniejszać stany zapalne), amylaza, lipaza, katalaza, celulaza i inne, które wspomagają trawienie.Cukry: Monosacharydy (glukoza, fruktoza) i polisacharydy (glukomannany, polimannozy, w tym acemannan – uważany za jeden z kluczowych składników aktywnych, o działaniu immunostymulującym i przeciwwirusowym).

Antrachinony: Glikozydy antrachinonowe (np. aloina, emodyna) znajdujące się głównie w lateksie pod skórką liścia; mają silne działanie przeczyszczające.Kwasy tłuszczowe: Cholesterol, kampesterol, β-sitosterol, lupeol (działanie przeciwzapalne i antyseptyczne).

Hormony: Auksyny i gibereliny (pomagają w gojeniu ran, działają przeciwzapalnie).Aminokwasy: Dostarcza 20 z 22 potrzebnych człowiekowi aminokwasów, w tym 7 z 8 egzogennych (niezbędnych).
Inne: Kwas salicylowy (działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe), ligniny (ułatwiają penetrację innych składników w głąb skóry), saponiny (działanie myjące i antyseptyczne).

Właściwości i zastosowanie aloesu

Aloes jest ceniony zarówno za właściwości wykorzystywane zewnętrznie (na skórę), jak i wewnętrznie (po spożyciu).

Zastosowanie zewnętrzne

Oparzenia: Jeden z najbardziej znanych zastosowań. Żel aloesowy chłodzi, nawilża i przyspiesza gojenie oparzeń słonecznych oraz termicznych I i II stopnia. Działa przeciwzapalnie i przeciwbólowo.Gojenie ran: Przyspiesza proces regeneracji naskórka, drobnych ran, skaleczeń, otarć. Stymuluje produkcję kolagenu. Doskonale nawilża skórę, nie pozostawiając tłustej warstwy. Odpowiedni dla różnych typów cery, w tym tłustej i trądzikowej.
Zmniejsza zaczerwienienia, swędzenie i podrażnienia skóry po goleniu, depilacji, ukąszeniach owadów.
Trądzik: działa antybakteryjnie i przeciwzapalnie, co może pomagać w łagodzeniu zmian trądzikowych i przyspieszać ich gojenie.

Choroby skóry: może przynosić ulgę w przypadku egzemy, łuszczycy, liszaja płaskiego – zmniejszając suchość, swędzenie i stan zapalny.
Pielęgnacja włosów i skóry głowy: nawilża skórę głowy, może pomagać w walce z łupieżem, wzmacnia włosy i nadaje im blask.

Zastosowanie wewnętrzne (uwaga - wymaga ostrożności!)

Wspomaganie trawienia
Może pomagać w regulacji pracy jelit, łagodzić objawy zespołu jelita drażliwego (IBS) i zapalenia żołądka. Enzymy w aloesie wspomagają rozkładanie cukrów i tłuszczów. Głównie dzięki aloinie zawartej w lateksie. Stosowany w leczeniu zaparć, ale wymaga ostrożności ze względu na silne działanie i potencjalne skutki uboczne (skurcze, biegunka). Do spożycia należy używać wyłącznie produktów przetworzonych, pozbawionych aloiny (np. soków z samego miąższu), lub stosować się ściśle do zaleceń.

Wzmocnienie odporności

Acemannan i inne polisacharydy mogą stymulować układ odpornościowy. Działanie przeciwzapalne: składniki aloesu mogą pomagać w redukcji stanów zapalnych w organizmie. Nawodnienie i detoksykacja - sok z aloesu jest bogaty w wodę i składniki odżywcze, wspomaga nawodnienie i może wspierać naturalne procesy oczyszczania organizmu. 

Regulacja poziomu cukru we krwi

Niektóre badania sugerują, że aloes może pomagać w obniżaniu poziomu glukozy we krwi u osób z cukrzycą typu 2, ale wymaga to dalszych badań i konsultacji lekarskiej.

Jak stosować aloes?
Zewnętrznie - najprostsza metoda to odcięcie liścia aloesu, umycie go, odcięcie kolczastych brzegów, przekrojenie wzdłuż i wydobycie przezroczystego żelu łyżeczką. Taki żel można nakładać bezpośrednio na skórę. Przechowywać w lodówce przez kilka dni.

Na rynku dostępne są liczne żele, kremy, maści, balsamy, szampony z aloesem. Ważne, by wybierać produkty o jak najwyższej zawartości czystego aloesu i jak najmniejszej ilości dodatków chemicznych.
Wewnętrznie
Gotowe soki i napoje. Należy wybierać soki z miąższu aloesowego (inner leaf gel), najlepiej certyfikowane i przeznaczone do spożycia, często oznaczone jako "bez aloiny" lub o jej niskiej zawartości.
Zwykle zaleca się spożywanie niewielkich ilości (np. 25-50 ml) 1-2 razy dziennie, najlepiej przed posiłkiem. Zawsze czytaj etykietę i zalecenia producenta.
Samodzielne przygotowanie (ryzykowne!): Teoretycznie można spożywać świeży żel po bardzo dokładnym oddzieleniu go od żółtego lateksu znajdującego się pod skórką. Jest to jednak trudne do wykonania w domu i niesie ryzyko spożycia aloiny, co może prowadzić do silnych biegunek i skurczów. Nie zaleca się tej metody bez doświadczenia i wiedzy.
Receptury i przepisy z aloesem
Uwaga! Przed zastosowaniem jakiejkolwiek receptury, zwłaszcza wewnętrznie, zaleca się konsultację z lekarzem lub farmaceutą. W przypadku stosowania zewnętrznego, zawsze wykonaj test na małym fragmencie skóry, aby wykluczyć reakcję alergiczną. Używaj żelu z wnętrza liścia, unikając żółtego lateksu.

Podstawowy żel aloesowy do użytku zewnętrznego
Odetnij gruby, dojrzały liść aloesu u nasady. Umyj go dokładnie.Postaw liść pionowo na ok. 10-15 minut, aby ściekł żółty lateks (aloina).Odetnij kolczaste brzegi i górną, cienką część liścia.Przekrój liść wzdłuż lub pokrój na kawałki.Wydrąż przezroczysty miąższ (żel) za pomocą łyżeczki lub noża, starając się nie zabierać zielonej skórki ani resztek lateksu.

Opcjonalnie - zmiksuj żel blenderem na gładką masę. Można dodać kilka kropli witaminy E lub C (działają jako naturalny konserwant i dodatkowo pielęgnują skórę). Przechowuj w czystym, szczelnym słoiczku w lodówce do tygodnia (z wit. E/C trochę dłużej).

Zastosowanie
Na oparzenia, rany, ukąszenia, jako baza do maseczek, serum nawilżające. Maseczka łagodząco-nawilżająca do twarzy - składniki: 2 łyżki świeżego żelu aloesowego (przygotowanego jak wyżej), 1 łyżeczka miodu naturalnego (działa antybakteryjnie i nawilżająco), opcjonalnie: 1 łyżeczka jogurtu naturalnego lub kilka kropli olejku np. z drzewa herbacianego (dla cery trądzikowej). Wymieszaj składniki na gładką pastę.

Nałóż na oczyszczoną skórę twarzy, omijając okolice oczu. Pozostaw na 15-20 minut.Zmyj letnią wodą.Zastosowanie: Skóra sucha, podrażniona, trądzikowa, po opalaniu. Płukanka/maska wzmacniająca do włosów
Składniki: 1/4 szklanki świeżego żelu aloesowego, opcjonalnie: 1 łyżka oleju kokosowego/rycynowego/jojoba lub kilka kropli ulubionego olejku eterycznego (np. rozmarynowy – na porost).Wymieszaj składniki. Jeśli używasz oleju kokosowego, lekko go podgrzej, by był płynny. Nałóż na skórę głowy i włosy. Delikatnie wmasuj. Owiń głowę ręcznikiem lub załóż czepek.Pozostaw na 30 minut do godziny. Dokładnie umyj włosy szamponem. Zastosowanie: Włosy suche, zniszczone, łupież, swędząca skóra głowy.
Okład na oparzenia słoneczne lub drobne oparzenia
Nałóż grubą warstwę czystego, schłodzonego żelu aloesowego (świeżego lub gotowego o wysokiej zawartości aloesu) bezpośrednio na oparzone miejsce.
Pozostaw do wchłonięcia, nie wcieraj mocno.Powtarzaj aplikację kilka razy dziennie. Zastosowanie - łagodzenie bólu, chłodzenie, przyspieszenie gojenia oparzeń.Prosty napój aloesowy (do stosowania wewnętrznego - ostrożnie!)

Uwaga
Najbezpieczniej jest użyć gotowego soku z miąższu aloesu bez aloiny. Poniższy przepis ze świeżym żelem jest dla osób świadomych ryzyka i potrafiących BARDZO DOKŁADNIE oczyścić żel z lateksu.Składniki: 1-2 łyżki bardzo dokładnie oczyszczonego świeżego żelu aloesowego (bez śladu żółtego lateksu!), 1 szklanka wody lub soku owocowego (np. jabłkowego, pomarańczowego), opcjonalnie: sok z cytryny do smaku.Umieść składniki w blenderze i zmiksuj na gładko.Wypij od razu.

Zastosowanie

Wspomaganie trawienia, nawodnienie. Zacznij od małej ilości (np. 1 łyżka żelu), aby sprawdzić reakcję organizmu. Stosuj sporadycznie lub zgodnie z zaleceniem specjalisty. Nie stosuj przy biegunce, bólach brzucha, chorobach jelit bez konsultacji lekarskiej.Ważne uwagi i przeciwwskazania:
Alergie
Choć rzadkie, mogą wystąpić reakcje alergiczne na aloes (zaczerwienienie, wysypka, swędzenie). Zawsze wykonaj test płatkowy przed pierwszym użyciem na większej powierzchni skóry. Lateks (aloina): Żółty sok pod skórką liścia zawiera aloinę, która ma silne działanie przeczyszczające.

Spożycie może powodować silne skurcze brzucha, biegunkę, zaburzenia elektrolitowe. Produkty do picia powinny być jej pozbawione. Interakcje z lekami: Aloes (szczególnie stosowany wewnętrznie) może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami: a. Leki moczopędne, kortykosteroidy, lukrecja: mogą zwiększać ryzyko utraty potasu. b. Digoksyna (lek nasercowy): niski poziom potasu zwiększa ryzyko działań niepożądanych digoksyny. c. Leki przeciwcukrzycowe: aloes może dodatkowo obniżać poziom cukru we krwi, co wymaga monitorowania glikemii. d. Leki przeciwzakrzepowe (np. warfaryna): istnieją pewne obawy o możliwe zwiększenie ryzyka krwawień.

Ciąża i karmienie piersią
Stosowanie wewnętrzne aloesu jest przeciwwskazane w ciąży (ryzyko skurczów macicy) i podczas karmienia piersią (składniki mogą przenikać do mleka). Stosowanie zewnętrzne jest zwykle uważane za bezpieczne, ale warto zachować ostrożność.

Choroby nerek i jelit: Osoby z chorobami nerek, chorobą Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego, hemoroidami, niedrożnością jelit powinny unikać wewnętrznego stosowania aloesu, zwłaszcza preparatów z aloiną.

Dzieci
Nie zaleca się podawania aloesu wewnętrznie dzieciom poniżej 12 roku życia bez konsultacji lekarskiej.
Konsultacja lekarska
Zawsze konsultuj się z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania aloesu wewnętrznie, zwłaszcza jeśli masz jakiekolwiek choroby przewlekłe lub przyjmujesz inne leki. Aloes to wszechstronna roślina o wielu potencjalnych korzyściach, ale jak każdy środek (naturalny czy syntetyczny), należy go stosować z rozwagą i świadomością możliwych działań niepożądanych czy interakcji.

Wakacje Zioła Witamin Warzywa Owoce Czosnek Ruch i regularna aktywność fizyczna Rumianek Obniżenie ciśnienie Aloes Mięta  Szałwia  lekarska Koper włoski Czystek Piołun Miód Suplementy diety Zdrowe odżywianie Woda i jej rola w organiźmie Zbieranie i suszenie pokrzywy Witamina D  Witamna C Witamina A Witamina K Witamina B Witamina E Minerały Znaczenie potasu w organiźmie człowieka Gotowanie w plastikowych woreczkach ryżu i kaszy Diety Mleczko pszczele a bezplodnosc Alergie Mleczko pszczele Apiterapia